موردو چایی ( رودخانه مردق )

اهْدنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ ﴿۶﴾

ما را به راه راست هدایت فرما (۶)

تفسیری زیبا از اهدنا الصراط المستقیم

معنی صراط مستقیم با نتیجه گیری از مقدمات ذکر شده

حال که این هفت مقدمه روشن گردید، معلوم شد که صراط مستقیم راهی است بسوی خدا، که هر راه دیگری که خلایق بسوی خدا دارند، شعبه ای از آنست ، و هر طریقی که آدمی را بسوی خدا رهنمائی می کند، بهره ای از صراط مستقیم را دارا است ، باین معنا که هر راهی و طریقه ای که فرض شود، بان مقدار آدمی را بسوی خدا و حق راهنمائی می کند، که خودش از صراط مستقیم دارا و متضمن باشد، اگر آن راه بمقدار اندکی از صراط مستقیم را دارا باشد، رهرو خود را کمتر بسوی خدا می کشاند، و اگر بیشتر داشته باشد، بیشتر می کشاند، و اما خود صراط مستقیم بدون هیچ قید و شرطی رهرو خود را بسوی خدا هدایت می کند، و می رساند، و بهمین جهت خدایتعالی نام آنرا صراط مستقیم نهاد، چون کلمه صراط بمعنای راه روشن است ، زیرا از ماده (ص ر ط) گرفته شده ، که بمعنای بلعیدن است ، و راه روشن کانه رهرو خود را بلعیده ، و در مجرای گلوی خویش فرو برده ، که دیگر نمی تواند این سو و آن سو منحرف شود، و نیز نمی گذارد که از شکمش بیرون شود.

و کلمه (مستقیم ) هم بمعنای هر چیزی است که بخواهد روی پای خود بایستد، و بتواند بدون اینکه بچیزی تکیه کند بر کنترل و تعادل خود و متعلقات خود مسلط باشد، مانند انسان ایستاده ای که بر امور خود مسلط است ، در نتیجه برگشت معنای مستقیم بچیزی است که وضعش تغییر و تخلف پذیر نباشد، حال که معنای صراط آن شد، و معنای مستقیم این ، پس صراط مستقیم عبارت میشود از صراطی که در هدایت مردم و رساندنشان بسوی غایت و مقصدشان ، تخلف نکند، و صد در صد این اثر خود را به بخشد، همچنانکه خدایتعالی در آیه شریفه : (فاما الذین آمنوا باللّه و اعتصموا به ، فسید خلهم فی رحمة منه و فضل ، و یهدیهم الیه صراطا مستقیما، و اما آنهائیکه به خدا ایمان آورده و از او خواستند تا حفظشان کند، بزودی خدایشان داخل رحمت خاصی از رحمت های خود نموده ، و بسوی خویش هدایت می کند، هدایتی که همان صراط مستقیم است )، آن راهی را که هرگز در هدایت رهرو خود تخلف ننموده ، و دائما بر حال خود باقی است ، صراط مستقیم نامیده .